4. อนุสยา อนารมฺมณกถาวณฺณนา

[554-556] อิทานิ อนุสยา อนารมฺมณาติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ เยสํ อนุสยา นาม จิตฺตวิปฺปยุตฺตา อเหตุกา อพฺยากตา, เตเนว จ อนารมฺมณาติ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานญฺเจว เอกจฺจานญฺจ อุตฺตราปถกานํ; เต สนฺธาย อนุสยาติ ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ อถ นํ อนารมฺมเณน นาม เอวํวิเธน ภวิตพฺพนฺติ โจเทตุํ รูปนฺติอาทิมาหฯ กามราโคติอาทิ กามราคานุสยโต อนญฺญตฺตา ทสฺสิตํฯ สงฺขารกฺขนฺโธ อนารมฺมโณติ ปญฺเห จิตฺตสมฺปยุตฺตสงฺขารกฺขนฺธํ สนฺธาย ปฏิกฺขิปติฯ อนุสยํ ชีวิตินฺทฺริยํ กายกมฺมาทิรูปญฺจ สงฺขารกฺขนฺธปริยาปนฺนํ, ตํ สนฺธาย ปฏิชานาติฯ อิมินาวุปาเยน สพฺพวาเรสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ สานุสโยติ ปญฺเห ปน อปฺปหีนานุสยตฺตา สานุสยตา อนุญฺญาตาฯ น อนุสยานํ ปวตฺติสพฺภาวาฯ โย หิ อปฺปหีโน, น โส อตีโต, นานาคโต, น ปจฺจุปฺปนฺโน จฯ มคฺควชฺฌกิเลโส ปเนส อปฺปหีนตฺตาว อตฺถีติ วุจฺจติฯ เอวรูปสฺส จ อิทํ นาม อารมฺมณนฺติ น วตฺตพฺพํฯ ตสฺมา ตํ ปฏิกฺขิตฺตํฯ ตํ ปเนตํ น เกวลํ อนุสยสฺส, ราคาทีนมฺปิ ตาทิสเมว, ตสฺมา อนุสยานํ อนารมฺมณตาสาธกํ น โหตีติฯ

อนุสยา อนารมฺมณาติกถาวณฺณนาฯ

5. ญาณํ อนารมฺมณนฺติกถาวณฺณนา

[557-558] อิทานิ ญาณํ อนารมฺมณนฺติกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ยสฺมา อรหา จกฺขุวิญฺญาณสมงฺคี ญาณีติ วุจฺจติ, ตสฺส ญาณสฺส ตสฺมิํ ขเณ อารมฺมณํ นตฺถิ, ตสฺมา ญาณํ อนารมฺมณนฺติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อนฺธกานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฏิญฺญา อิตรสฺสฯ เสสเมตฺถ อนุสยกถายํ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพนฺติฯ

ญาณํ อนารมฺมณนฺติกถาวณฺณนาฯ